İngilizce kelimelerin okunuşları yani İngilizce kelimelerin telaffuzları konusu İngilizce öğrenen pek çok kişi için kafa karıştıran, zorlu ve içinden çıkılmaz bir süreç. Bu yazıda İngilizce kelimelerin okunuşlarını öğrenmek ve İngilizce telaffuzunuzu geliştirmek için atabileceğiniz adımlardan bahsedeceğim.
İngilizce kelimelerin okunuşları ile ilgili kurallar
İlk olarak şunu söyleyerek başlayalım. İngilizce yazıldığı gibi okunan bir dil değil. Malum Türkçe büyük oranda yazıldığı gibi okunuyor. Mesela “araba” kelimesini okurken bu kelimenin içindeki bütün harfleri okuyoruz. “Araba” kelimesindeki “a” ve “r” harfleri “Aralık” kelimesinde de aynı okunuyor.
Ancak iş İngilizce’ye gelince her şey altüst oluyor. Bunun sebebi ise İngilizce’nin yazıldığı gibi okunan bir dil olmaması. Türkçe gibi yazılışı ile okunuşu aynı olan dillere ortografik diller denir dilbilim alanında. Yani İngilizce ortografik bir dil değildir. Bundan dolayı İngilizce telaffuzu mantıklı bir temele dayanmaz. Belli bir kurallar çerçevesi içerisinde İngilizce telaffuzunu öğrenmek mümkün değil.
Peki, durum böyleyse ana dili İngilizce olan kişiler ya da İngilizce öğrenen kişiler İngilizce telaffuzunu nasıl öğreniyorlar. Cevabı basit: dinleyip, ezberleyerek. Yani İngilizce öğrenen birisi “advantage” diye yazılan kelimenin “edventıc” diye okunduğunu defalarca duyuyor, tekrar ediyor ve öğreniyor. Ya da benzer şekilde “read” fiilinin ikinci haliyle “red” kelimesinin aynı okunduğunu öğrenip ezberliyor. Açıkçası buna pek de ezber denmez insan kullana kullana öğreniyor. Metroda ineceğimiz durağı ezberliyor muyuz? Hayır, öğreniyoruz. Bu da onun gibi. İngilizce öğrenen kişiler kelimelerin telaffuzlarını ve yazılışlarını eşleştiriyorlar. Daha sona bunları defalarca kullanıp duyarak zihinlerine yerleştiriyorlar.
Size bir sır vereyim: Ana dili İngilizce olanlar bile İngilizce kelimelerin yazılışlarını karıştırıyor. Neden mi? Çünkü dili duyarak, yaşayarak öğreniyorlar. Sonra iş yazmaya gelince her gün kullandıkları, anlamını bildikleri kelimeleri yazmakta onlar da bizim yaşadığımız zorlukları yaşıyorlar.
İngilizce kelimelerin telaffuzu ile ilgili en kolay kısım
İngilizce kelimelerin telaffuzu normalde zor sayılabilir. Ancak kolay bir kısım var. O da kelimelerin harf harf kodlanması yani. Mesela biri size şu kelime nasıl yazılır dediğinde İngiliz alfabesini biliyorsanız rahat rahat kodlayabilirsiniz. Mesela “happy” kelimesinin yazılışını söyleyecekseniz “eyç ey pi pi vay” diye söylersiniz. Ancak bunun dışında normal kelime telaffuzunda kelimeleri okunuşlarını o kelimeyi öğrenirken öğrenmeniz gerekir.
İngilizce kelimelerin okunuşu ile ilgili Türkiye’de yapılan en büyük hata
Maalesef ülkemizde İngilizce kelime öğrenirken kimse doğru düzgün bu nasıl okunur diye bakmaz öğrenmez. Eskiden akıllı telefon yoktu, internet sözlükleri yoktu, insanlar telaffuzları yazılı açıklamaları okuyarak öğrenmeye çalışıyordu. Bu açıdan eski nesiller belki mazur görülebilir. Ancak yeni neslin elinde her türlü imkan var. Akıllı telefonlardaki ya da internetteki sözlüklerden tüm İngilizce kelimelerin telaffuzlarına ulaşmak mümkün. Dahası sadece İngilizce bir kelime değil İngilizce metinlerin bile okunuşlarına ulaşmak mümkün. Sırf bu konuyu açıklamak için İngilizce yazıyı sese çevirme için 3 yöntem isimli uzun bir yazı ve video ders hazırladım.
Şimdi ana soruna dönecek olursak, kimse kelime öğrenirken, o kelimenin okunuşunu doğru düzgün öğrenmediği için sonra İngilizce konuşma ya da dinleme gerektiğinde takılıp kalıyor. Adam belki 2000 kelime biliyor ama dinleme yaptığında 100 tanesini bile anlamıyor. Anladıkları ise “problem” kelimesi gibi Türkçe’ye benzer olanları oluyor.
Bu o kadar büyük bir zaman ve emek israfı ki anlatamam. Yani yarım yamalak çalışacağınıza ne olur başta biraz vakit ayırıp kelimelere doğru düzgün çalışır. Bu kelime nasıl okunuyor diye açın bir dinleyin. Sonra tekrar edin, unutuyorsanız telaffuzunu not edin. Bir şeyi baştan doğru yapmak sonradan yamalamaya çalışmaktan kat be kat daha kolay benden söylemesi.
İngilizce kelimelerin okunuşları/telaffuzları nerede öğrenilir?
İngilizce kelimelerin okunuşlarını öğrenmek içinde yaşadığımız çağda inanılmaz derecede kolay. Neredeyse tüm sözlüklerin İngilizce telaffuz özelliği var. Mesela Oxford, Cambridge, Tureng ya da Zargan sözlüklerin her birinde aradığınız kelimenin yanında yer alan hoparlör simgesine tıklayarak okunuşunu dinleyebilirsiniz. Ayrıca yukarıda da bahsettiğim gibi İngilizce bir metnin okunuşunu merak ediyorsanız İngilizce yazıyı sese çevirme için 3 yöntem yazımı okuyabilirsiniz.
İngilizce telaffuz hatalarını nerede görüyorsunuz?
Türkiye’nin dört bir yanından farklı seviyelerden ve arka planlardan öğrencierle çalışan bir eğitmen olarak neredeyse her yerde, her öğrencide ciddi İngilizce telaffuz hataları görüyorum. Memleketin dört bir yanında yanlış söylenen kelimelerden birisi “determine”. Ne olur şunu doğru öğrenin, ben de mutlu olayım.
İngilizce kelimelerin okunuşu ile ilgili yazılarım
Okuyucularımdan gelen sorulara fırsat buldukça Hüseyin Demirtaş ile İngilizce sitesi üzerinden cevap vermeye çalışıyorum. Son zamanlarda aldığım sorulardan birisi de “Hocam, kelimelerin okunuşlarını sürekli unutuyorum. Ne yapmalıyım?” sorusu oldu. Bu soruyu cevaplamak için İngilizce kelimelerin okunuşlarını unutmamak için yapmanız gerekenler yazısını hazırladım.