İngilizce öğrenirken, İngilizce öğretmeninin etkisi çok büyük. İyi bir öğretmen başarı ve motivasyon getirirken, kötü bir öğretmen başarısızlık ve hayal kırıklığı getirir. İyi bir öğretmen bulmak iyi bir doktor ya da rehber bulmak gibidir. Eskilerin de dediği gibi “Yarım doktor candan, yarım hoca imandan eder”. Bu sebeple İngilizce öğrenirken, TOEFL, IELTS, YDS ya da Proficiency çalışırken iyi bir İngilizce hocasıyla çalışmak hayati öneme sahiptir.
Bugün İngilizce eğitimiyle ilgili uzun süredir hem etrafımdan hem de öğrencilerimden gözlemlediklerimden yola çıkarak en iyi İngilizce öğretmeni kimdir sorusuna cevap vereceğim. Bu süreçte İngilizce öğretmenlerini 3 farklı gruba ayıracağım.
#3 — Normal İngilizce öğretmeni
Piyasada ya da okullarda en çok karşılaşılan İngilizce öğretmeni türüdür. Ortalama bir üniversiteden mezun olup daha çok gramer ve okuma temelli bir eğitim almış öğretmendir. İngilizce telaffuz ve writing alanlarında problemler yaşar.
Bu tür bir öğretmen temel bir müfredatı takip edebilir ancak ileri seviye İngilizce eğitimi vermede ya da öğrencilerin İngilizce konuşma ve yazma becerilerini geliştirmede yetersiz kalır. Böyle bir hocayla YDS çalışılır ama TOEFL ve IELTS gibi dinleme, konuşma ve yazma gibi becerileri de ölçen sınavlarda çok verim alamayabilirsiniz.
Piyasada en çok bulunan öğretmen türü olduğu için aslında ülkedeki dil eğitiminin durumuyla ilgili de bir özettir aslında.
#2 — Ana dili İngilizce olan öğretmen
Son yıllarda özellikle büyük şehirlerde veya tamamen İngilizce eğitim yapan kurumlarda ana dili İngilizce olan öğretmenleri görmek mümkün. Ancak bu alanda bazen ciddi sahtekarlıklar söz konusu oluyor. İngilizce konuşan bir yabancıyı native yani ana dili İngilizce olan hoca diye beginner ya da inter kurlarına veriyorlar. Halbuki getirdikleri ana dili İngilizce olmayan ama İngilizce konuşan bir yabancı oluyor. Mesela Romanyalı bir öğrenciyi native hoca diye derse sokuyorlar.
Eğer gerçekten native olan bir hoca ile çalışma imkanınız varsa bu tür bir hoca size özellikle konuşma ve dinleme anlamında yardımcı olacaktır. Writing alanında yardımcı olabilmesi için belli bir formasyon alması ya da bu alanda tecrübesinin olması gerekir. Şu an Türkiye’de maalesef ciddi bir formasyonu ya da tecrübesi olmayan ama native İngilizce hocası diye piyasaya sürülen pek çok insan var. Geçenlerde beni arayan bir öğrenci native diye çalıştığı hocasının aslında iş makinesi operatörüyken bir aylık bir İngilizce eğitimi sertifikası alıp ders vermeye başladığını öğrenmiş ve bunun üzerine duyduğu şaşkınlığını paylaşmıştı.
Nasıl ki her Türkçe bilen Türkçe öğretemiyorsa her İngilizce bilen de İngilizce öğretemiyor. Bir dili öğretebilmek için hem o dili çok iyi anlamak hem de nasıl anlatacağını bilmek lazım. Yoksa sadece konuşmak eğitimde başarı getirmiyor. Siz Türkçe öğrenecek olsanız asıl işi madencilik olan ama bir hafta pedagojik formasyon alıp Türkçe öğretmenliği yapmaya başlamış birine ne kadar güvenirdiniz?
Öte yandan native olup eğitim alanında çok yetkin insanlar var. Mesela Boğaziçi’nde beraber ders aldığımız Amerikalı bir arkadaşım hem gerekli akademik ve teorik bilgiye hem de eğitim tecrübesine sahipti. Bu durumda yetkin bir hoca bulursanız ne güzel.
#1 — Hem İngilizce hem de Türkçeye hakim öğretmen
Bence en iyi öğretmen hem İngilizceye hem de Türkçeye hakim öğretmendir. Bu öğretmen çok az bulunan bir tür çünkü hem İngilizceye hem de Türkçeye hakim olmak her yiğidin harcı değil. Bu çok büyük emek gerektiren ve ciddi anlamda dil sevgisiyle beslenen bir süreç. Ne derler “zirve pek kalabalık olmaz çünkü oraya ulaşan azdır”.
Hem Türkçeye hem İngilizceye hakim olan öğretmen öğrencisini native bir hoca kalitesinde yetiştirir. Ancak bu süreçte daha hızlı ve başarılı olur çünkü iki dile de hakim olduğu için öğrenci problemlerinin nereden kaynaklandığını, hangi alanların öğrenci için daha zor olacağını bilip tahmin ettiği için öğrencisine daha etkili bir program sunar. Mesela iki dile hakim olan bir hoca Türk öğrencisi daha ağzını açmadan hangi sesleri ya da kelimeleri yanlış telaffuz edeceğini ve bunun sebeplerini bilir. Benzer bir şekilde iki dile hakim bir hoca writingde öğrencinin yaptığı hataların sebebini bilir ve ona göre düzeltme yapar. Ancak native bir hoca iki dile eşit derecede hakim olmadığı için öğrenci problemlerinin kökenine inip müdahale etmede zorlanabilir.
Hem Türkçeye hem de İngilizceye hakim hoca, hangi İngilizce sınavına girerse girsin en yüksek puanları alan geniş bir Türkçe ve İngilizce kelime haznesine sahip, dünyadan haberdar olan bir hocadır. Bulması zordur ama bulunca baş tacı edilecek hocadır.