Lisanstayken sen ne okuyorsun diye soranlara epeyce Çeviribilim nedir anlatmıştım, şimdi de yüksek lisansta Bilişsel Bilim nedir açıklıyorum. Çeviribilim, çevre bilim anlaşılırdı, bilişsel bilim de alanı duymayan insanlara bilgisayar bilim çağrışımı yapıyor.
Peki bilişsel bilim nedir ve Boğaziçindeki bilişsel bilim programı nasıl işler? Bilişsel bilim bir alan olarak insan zihninin işleyişini disiplinlerarası bir yaklaşımla çözmeye çalışır. Konu insan zihni gibi pek çok farklı boyutta incelenebilen karmaşık bir olgu olunca haliye bu sürece katkı sağlayan pek çok disiplin var. Boğaziçindeki bilişsel bilim programı bilgisayar mühendisliği, dilbilim, felsefe ve psikoloji bölümlerinin ortak çalışmasıyla yürütülüyor.
Bilişsel Bilim Ders Programı
Program toplam 3 yıl: 1 yıl bilimsel hazırlık, 1 yıl yüksek lisans dersleri, 1 yıl tez dönemi.
Bilişsel bilim programına katılan neredeyse tüm öğrenciler bilimsel hazırlık okuyor çünkü programın Türkiyede lisans derecesi yok. Ancak lisans hayatınızda bilimsel hazırlık yılında okutulmuş belli dersleri almışsanız o derslerden muaf oluyorsunuz. Derslerle ilgili detaylı bilgi burada.
Bilimsel hazırlık yılında COGS 500 Introduction to Cognitive Science dersinin yanı sıra dilbilim, felsefe, bilgisayar ve psikolojiden dersler alınıyor. Bilimsel hazırlıkta, sosyal bilimler temelli öğrencileri zorlayan dersler genelde bilgisayar dersleri oluyor. Bir de COGS 500 için detaylı bir dönem ödevi var.
Yüksek lisans ders yılınızda programın sunduğu 4 alandan ikisini seçip o iki alandan üçer ders, iki adet seçmeli ders ve bir de seminer dersi alıyorsunuz.
Daha sonra ise bu iki alandan birer tez danışmanı eşliğinde tez yılınızda tezinizi hazırlıyorsunuz.
Bilişsel Bilim Değerlendirme
Bilişsel Bilim programının en güzel yanlarından biri pek çok bölümden pek çok ders almanıza imkan tanıması. İnanılmaz güzel şeyler öğreniyorsunuz. Ancak bölümler arası kültür ve işleyiş farklılıkları bazen soğuk duş etkisi yapabiliyor. O açıdan belki de her yeni derse önceki ders ve işleyiş beklentilerini rafa kaldırıp yaklaşmak gerekiyor. Bölüm gelenekleri ve hocalarının yaklaşımlarıyla ilgili önceden biraz araştırma yapmak da akıllıca olabilir.
İnsan bir kere disiplinlerarası çalışmayı tecrübe edince sadece bir alanın kalıpları çerçevesinde hareket etmek zor geliyor. Mesela dilbilimde öğrendiğinizi psikolojiye uygulamak, psikolojide öğrendiğinizi bilgisayara aktarmak, felsefeyle bilgisayarı sorgulamak insanın zihnini açan uğraşlar. Dahası bu tür bir eğitim alınca keşke araştırmacılar birbiriyle daha çok konuşsa diyorsunuz. Mesela bir bölümden ders alırken o bölümde karşılaşılan bir problemin ders aldığınız başka bir bölümün metotlarıyla çözülebileceğini görüyorsunuz. Ya da farklı disiplinderden araştırmacıların aynı konular için farklı terminolojiler geliştirdiğini ve iletişim kurmakta zorlandıklarını görebiliyorsunuz.
Bu süreçte adeta bir kültür elçisi ya da disiplinlerarası bir köprü konumunda oluyorsunuz. Eğer bu yükü kaldıramayacak durumdaysanız omuzlarınız bir miktar çökebilir, eğer bu yüke hazırsanız çok keyifli bir yolculuktur.
Bilişsel Bilim: Alan Seçimi
Lisansütü eğitimdeki yoğun tempo ve ağır iş yükünün anlamı olması için kişinin ciddi anlamda ilgi duyduğu ve motive olduğu bir araştırma alanını seçmesi çok önemli. Yoksa eğer çok sevmediğiniz ya da yüzeysel olarak ilgi duyduğunuz bir alanda onlarca makale okumak, haftalar geçirmek, sayfalar yazmak çok zor bir uğraş olabilir. Öte yandan ciddi ciddi ilgi duyup sevdiğiniz bir konuyu çalışıyorsanız, zaman çok daha keyifli geçiyor. Ben kendi adıma araştırmalarımın ve okumalarımın merkezinde önce dil sonra da bilgisayar olması gerektiğini gördüm. Sonrasında bu ikiliyi psikoloji ve felsefeyle besleyebiliyorum.
Bilişsel bilimde farklı alan kombinasyonları mümkün. Örneğin dilbilim-felsefe, felsefe-psikoloji, dilbilim-bilgisayar, bilgisayar-psikoloji vb.
Boğaziçi Bilişsel Bilim: Sık sorulan sorular
Soru 1: Ben X bölümünde okuyorum. Bölümüm programınızda sunulan dört ana bölümle (dilbilim, bilgisayar, felsefe, psikoloji) doğrudan ilişkili değil. Başvuru yapabilir miyim?
Elbette. Bu dört alandan gelmiyor olsanız bile eğer disiplinler arası bir geçmişe sahipseniz, mesela bu alanlardan ders aldıysanız ya da bunlarla ilgili çalışmalara katıldıysanız başvurunuz daha güçlü olacaktır. Tercihen aklınızda bir çalışma yol haritası olması yani hangi alanlarda çalışacağınızla ilgili fikir sahibi olmanız da bir avantaj.
Merhabalar, umarım yoruma dönüş yapabilme fırsatınız olur ve bana bakışaçısı geliştirmemde yardımcı olabilirsiniz.
Ben Ondokuz Mayıs Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği bölümünden mezunum ve şu an Sağlık Bilimleri Üniversitesi’nde psikoloji lisans eğitimi görüyorum. Bilişsel Bilim disiplinlerarası çalışma konusu oldukça ilgimi çekiyor ve kendimi bu alanda yetiştirebilmeyi amaçlıyorum. Malumunuz alan Türkiye’de çok yeni ve birkaç üniversitede var. Boğaziçi’nin öğrenci kabullerinde mezun olunan üniversitenin ne ölçüde önemi var? Ve dil yeterliliğimizin ne seviyede olması bekleniyor? Açıkçası bu iki soru yeterlilik anlamında kafamı oldukça kurcalıyor.
Ve son olarak; yapay zeka konusunda yapılan bir yüksek lisans eğitiminin faydası olur mu?
Merhaba Burçin Hanım, Boğaziçi yüksek lisans öğrenci seçiminde bence nereden mezun olduğundan çok öğrencinin kendini ne kadar yetiştirdiğine, ne kadar ilgili azimli ve motive olduğuna, konu ile ilgili birikimine bakıyor. İyi derece İngilizce ve akademik başarı zaten standart beklentiler.
YDS Dil Sınavı geçerli kabul ediliyor mu emin olamadım..
Boğaziçinde hazırlık atlamada kabul edilmiyordu
Merhaba,
Ben Mütercim Tercümanlık 3.sınıf öğrencisiyim. Yüksek lisansımı Bilişsel Bilim alanında yapmak gerçekten çok istiyorum. Sırf bir başlangıç olması amacıyla dilbilimden yandal yapıyorum fakat biliyorum ki yeterli değil. Mezun olacağım süreye dek olabildiğince kendimi geliştirmek istiyorum. Bu konuyu araştırırken burayı buldum ve daha pek çok konuda yazdıklarınızı okumaktan zevk aldım. Sorum şu, nereden başlayacağımı bilmiyorum, dürüst olayım araştırdıkça da kafam biraz karıştı. Bu konuda önerebileceğiniz bir şey var mıdır?
Teşekkür ederim,
Kolay gelsin.
Dilbilim, psikoloji, felsefe ve programlamaya giriş kitapları ile başlayabilirsiniz. Bunlar bittikten sonra da internette introduction to cognitive science diye ararsanız bu konuda pek çok kitap ve üniversitelerin ders listesi var. O listelerdeki kitapları ve makaleleri okuyarak devam edebilirsiniz. Bilişsel Bilim geniş bir alan, çok okuma ve iyi bir İngilizce gerektirir. Mesela şu sayfada Stanford Felsefe Ansiklopedisi üzerinden güzel bir giriş yazısı var.
Merhaba Hüseyin Bey, öncelikle kolay gelsin, ben kendime yeni bir yol arayan Generation Y dinozorlarından biriyim; Boğaziçi Dilbilim düşünüyorum yani aslında “linguistics” (tam olarak Boğaziçinde Dilbilim buna mı denk geliyor ya da Türkiye’de bu konu tartışmalı sanırım?) ve aynı zamanda yandal/çift anadal Psikoloji almayı planlıyorum ardındanda “cognitive” “neuroscience” alanlarında master ve uzmanlaşma gibi bir yol haritam var; sizin Boğaziçinde bu imkanlar hakkında bilginiz var mı? Çalışmalarınızda başarılar dilerim, saygı ve sevgiler.
Merhaba Alp Bey, bunlar mümkün. Evet Boğaziçinde Dilbilim bölümü yakın zamanda açıldı ve iyi bir kadrosu var. Psikoloji yandal yapma seçeneği olabilir ama çok iyi notlar alıp gereken başvuru şartlarını sağlamanızla mümkün olur. Öte yandan yandal seçmeden de seçmeli olarak pek çok psikoloji dersini almak mümkün. Bilişsel Bilim yüksek lisans programı da Boğaziçinde var.
Merhabalar, Ben Hacettepe matematik öğretmenliğinden mezunum.Bu alan karşıma yeni çıktı, bölümümün bilişsel bilim alanında yüksek lisansa kabul imkanı var mı?
Bu kendinizi ne kadar yetiştirdiğiniz, bu programdaki müfredat ve hedeflere uygun ne tür dersleri lisans hayatında aldığınızla alakalı. Yani teknik olarak mümkün, pratikte mümkün olması için de alacağınız seçmeli dersler ve okul dışı faaliyetlerle kendinizi hazırlamanız gerekir.
Merhaba;
Öncelikle bu konuda paylaştığınız aydınlatıcı bilgiler için teşekkürler.
2020/2021 döneminde başvuru için istenen not ortalaması en az 2.50 olarak belirtilmiş. Bunun dışındaki adaylar diğer kriterleri sağlasalar bile başvuru sürecine dahil edilmiyorlar mı?
Başvuru kriterlerinin hepsinin sağlanması beklenir. Genelde sağlanmıyorsa sürece dahil edilmez. Mesela dil puanı olsa o ertelenebilir ama mezuniyet notu değişebilen bir not değil.
Merhaba, öncelikle bu konuyla ilgili vermiş olduğunu tüm bu yararlı bilgiler için teşekkür ederim. Pek çok soruma cevap bulmuş oldum. Sadece Ales şartıyla ilgili bir detayı sormak istiyorum. Acaba Ales için minumum kaç puan isteniyor ve hangi alan puanı göz önünde tutuluyor? Tekrar teşekkür ederim.
ALES’te değişmediyse eğer eşit ağırlık puanı isteniyor. 70+ olması lazım. Detaylar üniversitenin sitesinde kayıt dönemlerinde açıklanıyor.
Çok teşekkür ederim.
Merhaba Hüseyin Bey, tüm bu aydınlatıcı bilgiler için tekrar teşekkür etmek isterim size.
Benim sorum ders programıyla ilgili olacak. Bazı üniversiteler yüksek lisans programlarında dersleri belli bir güne toplayabiliyor veya çalışanlara yonelik saatler hatta hafta sonu alternatifi sunabiliyor. Bu sayede farklı şehirlerden bile gelenler olabiliyor öğrenci olarak. Acaba bu programda durum nasil? Haftada kaç gün oluyor dersler ve saatleri nasıl? (Bilimsel hazırlık yılı ve diğer yıllar için)
Tekrar teşekkür ederim.
Hafta sonu alternatifi yok. Genelde en az 3 güne dağılıyor dersler.
Merhaba, bu bölümün ders programı hakkında, derslerin haftada kaç gün, hangi saatlerde yapıldığına dair genel bir bilgi verebilir misiniz? Bazı üniversiteler çalışanlara yönelik bir ders programı uygulayabiliyor hatta hafta sonu ders alma şansı verebiliyor? Bu sayede sehir dışından öğrenciler de kayıt yaptırabiliyor. Bu konuda genel işleyiş nasıl acaba?
Tekrar tesekkur ederim.
Merhaba, bu bölümün ders programı hakkında, derslerin haftada kaç gün, hangi saatlerde yapıldığına dair genel bir bilgi verebilir misiniz? Bazı üniversiteler çalışanlara yönelik bir ders programı uygulayabiliyor hatta hafta sonu ders alma şansı verebiliyor? Bu sayede sehir dışından öğrenciler de kayıt yaptırabiliyor. Bu konuda genel işleyiş nasıl acaba?
Tekrar tesekkur ederim.
Boğaziçi Bilişsel Bilim özellikle remedial yılında çalışmaya uygun değil. Çok yoğun bir ders programı var ve iş saatleri ile çakışıyor. Yani eğer sistem değişmeydiyse standart bir mesai ile birlikte okuması zor bir bölüm.